BARHAL (ALTIPARMAK) KİLİSESİ

  • Türü: Dini Yapı
  • İli: Artvin
  • İlçesi: Yusufeli

Genel Tanım

Kilise üç nefli olup, bazilikal planlıdır ve dıştan 28,55 x 18,65 m. ölçülerindedir. Yazılı kaynaklardan edinilen bilgilere göre, Bagratlı Kralları’ndan II. Bagrat tarafından 958-994 yıllarında yaptırılmıştır. Kiliseye, 15. Ve 16. yüzyıllarda bazı ekler yapılmış ve onarımdan geçirilmiştir. Bölge İslamiyet’i kabul ettiğinde yapı, kiliseden camiye dönüştürülmüştür. Yapının ortasında apsis yer almaktadır. Yanlarında ise, pastoforion odaları bulunmaktadır. Cepheden yer alan üçgen alınlıkta arkadlar görülmektedir. Yuvarlak kemerli, dikdörtgen formlu pencereler cephede bulunmaktadır. Apsis cephesinin iki yanında bulunan prothesis ve diakonikonun cepheleri yer almaktadır. Yapının doğu cephesi ve güney cephesi üç basamaklı subasman üzerindedir. Güney cephe yüzeyi, iki katlıdır. Yapı kiliseden camiye dönüştürüldüğü için cephe yüzeylerinde bazı değişimler yapıldığı gözlemlenmektedir. Kuzey ve güney kapıları moloz taş örgü kullanılarak kapatılmıştır. Orta nef, çift pahlı çatı ile yan nefler ise tek pahlı çatı ile örtülüdür. Orta nefin üzerinde yer alan çatı orijinaldir. Yapının iç mekânı, dörder adet simetrik olarak yerleştirilen, sekiz adet haçvari serbest paye ile üç bölüme ayrılmıştır. Yapının ortasında yer alan nef diğer neflere oranla daha geniş ve yüksektir. Yanlarda yer alan nefler ise birbirlerine eşit ölçülerde ve yüksekliktedir. Orta nefin doğusunda yarım daire şeklinde apsis yer alır. Apsis dışarıdan cephe duvarlarıyla kuşatıldığı için dışarı taşıntı yapmamıştır. Dört adet kare niş yer almaktadır. Apsisin üst örtüsü yarım kubbe şeklindedir. Apsisin iki yanında doğu-batı doğrultusunda yer alan dikdörtgen planlı pastoforion odaları yer almaktadır. Orta nefin batısında, dikdörtgen planlı, iki katlı galeri bulunmaktadır. Orta nef beşik tonoz ile örtülmüştür. Yapının iç kısmına camiye dönüştürülürken mihrap nişi, ahşaptan minber, vaaz kürsüsü eklenmiştir. Kuzey nef ikiye bölünmüş, mahfil katı oluşturulmuştur.

Yapı Planı

Genel Bilgiler
  • Türü:
  • Envanter Adı: BARHAL (ALTIPARMAK) KİLİSESİ
  • Envanter Kodu: TR.ANT.08.004.002
Kullanım Bilgileri
  • Orijinal Kullanım: Kilise
  • Bugünkü Kullanım: Kilise & Cami
Konum Bilgileri
  • İl: Artvin
  • İlçe: Yusufeli
  • Mahalle / Köy:Altıparmak Köyü
  • Ada:334
  • Parsel:33
  • Koordinatları: 40.9701 , 41.3838